Upowszechnianie nauki — dla wszystkich

Serwis Naukowy UW

Na Uniwersytecie Warszawskim od lutego 2025r. działa Serwis Naukowy – portal z artykułami popularnonaukowymi na temat najnowszych badań prowadzonych przez uczelnię. Ukazały się następujące wpisy dotyczące badań naszych pracowników i doktorantów:

• Jak przechytrzyć bakterie? Badania nad peptydami przeciwdrobnoustrojowymi

• Policzyli się z rakiem. Matematyka może pomóc w ratowaniu życia milionów

• Wzór na sprawiedliwość. Jak matematyka pomoże usprawnić budżet obywatelski?

Artykuły w prasie, audycje radiowe, podcasty

• Dlaczego matematyka jest lepsza od czegokolwiek? - wywiad z prof.Mirosławem Lachowiczem na kanale "Fyrtlownia".
• Wzór na sprawiedliwość. Jak matematyka może usprawnić budżet obywatelski? - Rzeczpospolita z 11.05.2025 o badaniach Piotra Skowrona.
• Młody Mózg vs. Stary Mózg, Jak Zrozumieć Jak Działa Logika? - wywiad z Jerzym Tyszkiewiczem z 03.10.2024 na kanale "Przemek Górczyk podcast".
• Ewa Szczurek: Ludzie + roboty? Siódme niebo - Pulsar, podcast z 07.06.2024.
• Medal Sierpińskiego. Wyróżnienie dla matematyków związanych z Polską za wybitne osiągnięcia naukowe - wywiad w Programie Pierwszym Polskiego Radia z laureatem nagrody, Jarosławem Wiśniewskim, 15.04.2024.
• How Vector Addition Keeps Your Computer from Crashing: The Reachability Problem - filmik Quanta Magazin o badaniach prowadzonych m.in. przez Wojciecha Czerwińskiego i Filipa Mazowieckiego, 09.03.2024.
• Chcę poszukiwać całości w złożoności, bo poszukiwaniem samej złożoności się zmęczyłem - wywiad z Mirosławem Lachowiczem w czasopiśmie literacko-kulturalny ProLibris, 2024.
• Ciało z laboratorium. Jak sztuczna inteligencja pomaga reprogramować komórki - podcast IDEAS NCBR z serii "Szerszy kontekst AI" (10.11.2023), w którym uczestniczył Andzrej Mizera.
• Genetyczny Adam – to on dał początek kluczowej mutacji? - podcast Radia Naukowego z 08.10.2023 z udziałem Anny Gambin.
• Matematyka królową nauk - wywiad z 26.06.2022 z Pawłem Strzeleckim w Radio 357.

Nagrania wykładów Festiwalu Nauki

2025

• Marek Kordos: Gdy punkt ma nie tylko położenie, ale i wagę czyli o pożytkach ze środków ciężkości
• Wojciech Czerwiński: Dlaczego duże zwierzęta żyją dłużej?
• Maria Donten-Bury: Symetryczne bryły i jak je znaleźć
• Daria Michalik: O sprawiedliwych podziałach
• Michał Miśkiewicz: Pierścienie Boromeuszy
• Przemysław Biecek: Musimy wyjaśniać, będziemy wyjaśniać!

2024

• Łukasz Rajkowski: Kwadratura kwadratu
• Aleksy Schubert: O niczym, czyli o paradoksach
• Piotr Chrząstowski-Wachtel: To samo, czy nie to samo?
• Jerzy Tyszkiewicz: Jak różne mogą być dowody jednego twierdzenia z kombinatoryki
• Piotr Kucharski: Efektywny altruizm, czyli naukowe podejście do pomagania
• Oskar Skibski: Jak wymieniać się nerkami i innymi przedmiotami

2023

• Krzysztof Diks: Ruszamy w świat, czyli o tym jak wyznaczyć najlepszą trasę podróży
• Maria Donten-Bury: Twierdzenie Banacha i mapy
• Marcin Engel: Bo w tym cały jest ambaras, kiedy dwoje zmienia naraz
• Michał Korch: Spacer wśród wysokich drzew
• Arkadiusz Męcel: Grafy przejścia
• Michał Miśkieiwcz: W krainie Snake'a
• Michał Skrzypczak: Największa znana liczba
• Michał Strzelecki: Błądzenie losowe: powroty i spotkania

2022

• Dorota Celińska-Kopczyńska i Eryk Kopczyński: Wycieczka po geometriach nieeuklidesowych
• Oskar Skibski: Dlaczego lew jest groźny?
• Paweł Strzelecki: Hipoteza Keplera: układanie pomarańczy i dowody wspierane komputerowo
• Marta Szumańska: Zajrzeć w czwarty wymiar

Książki popularnonaukowe

Wśród wielu pozycji popularnonaukowych, których autorami są pracownicy naszego Wydziału, znajdują się m.in.:

• "O twierdzeniach i hipotezach. Matematyka według Delty", redakcja: Wiktor Bartol i Witold Sadowski
• "Zadania na cztery pory roku. Matematyka według Delty", redakcja: Wiktor Bartol i Kamila Łyczek
• "Matematyka współczesna dla myślących laików", Paweł Strzelecki
• "Wykłady z historii matematyki", Marek Kordos. Dostępna jest również strona przedmiotu ogólnouniwersyteckiego, prowadzonego w latach 1988-2021 tu.

Książki dla dzieci

Opowiadamy o matematyce również najmłodszym. Jeżeli komuś zdaje się, że siedmio-, czy dziesięciolatek może opanować jedynie arytmetykę czy nazywanie figur geometrycznych, to znaczy, że spełniony jest co najmniej jeden z warunków:

A. nie zna lub nie lubi matematyki,

B. nie obcował z zaciekawionym świata dzieckiem,

C. wyrósł z dziwienia się.

Wśród pozycji dla dzieci mamy m.in.:

• "Jak długo żyją Muffinki?", Przemysław Biecek
• "Rodzinna matematyka. Łamigłówki, które rozwijają i bawią", Kamila Łyczek
• "Czy umiecie się dziwić?" (zbiór artykułów Małej Delty)

Tłumaczenia książek popularnonaukowych

• Andrew Hodges: "Alan Turing: Enigma", Wydawnictwo Albatros (2014), przetłumaczył Wiktor Bartol
• Steven Strogatz: "Szczęśliwy X. Matematyka na co dzień", Wydawnictwo Naukowe PWN (2014), przetłumaczył Wiktor Bartol
• Leonard Mlodinow: "Matematyka niepewności. Jak przypadki wpływają na nasz los", Wydawnictwo Prószyński i S-ka (2009), przetłumaczył Paweł Strzelecki
• Ian Stewart: "Listy do młodego matematyka", Wydawnictwo Prószyński i S-ka (2008), przetłumaczył Paweł Strzelecki
• Ian Stewart: "Histerie matematyczne. Gry i zabawy z matematyką", Wydawnictwo Prószyński i S-ka (2007), przetłumaczył Paweł Strzelecki
• John Allen Paulos: "Analfabetyzm matematyczny i jego skutki", Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe (1999), przetłumaczył Jacek Miękisz
• Martin Gardner: "Wszechświat w chusteczce. Rozrywki matematyczne, a także zabawy, łamigłówki i gry słowne Lewisa Carolla", Wydawnictwo Prószyński i S-ka (1999), przetłumaczył Wiktor Bartol