Wprowadzenie do programowania w Pascalu

Najprostszy przykład - wypisywanie

Program wypisujący na ekran: Czesc, tu twoj program.

begin
  writeln('Czesc, tu twoj program.');
end.

Wyrażenia

Można coś obliczać:

begin
  writeln(2+2);
  writeln((10-5)*5+2);
  writeln(7 div 2);
  writeln(11 mod 3);
end.

Zmienne

Wyniki częściowe możnemy przechowywać w zmiennych, czyli pamiętać pod jakąś nazwą. Można ich później używać. Na początku programu deklarujemy zmienne, czyli mówimy jakich nazw będziemy używać. Mówimy też jakiego typu są nasze zmienne. Najczęściej chcemy mieć typ integer, czyli liczby całkowite.

var
  a, b, c : integer;

begin
  a := 10;
  b := a-3;
  c := a*b-a;
  { tutaj uzywamy c do obliczenia c }  
  c := c-1;
  writeln(c);
end.

Komentarze: Jeśli chcemy opisać kawałek programu, możemy w { nawiasach klamrowych } umieścić dowolny tekst.

Wczytywanie

var
  a : integer;

begin
  write('Podaj liczbe a: ');
  read(a);
  writeln('a do kwadratu = ', a*a);
  writeln('2*a = ', 2*a);
end.

Instrukcje warunkowe

if warunek then instrukcja
if warunek then instrukcja1 else instrukcja2
Przykład:

var
  a : integer;

begin
  write('Podaj liczbe a: ');
  read(a);
  if a<10 then
    writeln('a jest mniejsze od 10')
    { przed else nie ma średnika !!! }
  else
    writeln('a nie jest mniejsze od 10');
end.

Pętle

Pętla for wykonuje się określoną liczbę razy:
for zmienna := początek to koniec do instrukcja

Pętla repeat wykonuje się, aż warunek będzie spełniony:
repeat instrukcja until warunek

Pętla while wykonuje się, aż warunek przestanie być spełniony:
do instrukcja while warunek
while warunek do instrukcja

Przykłady:

var
  a, licznik, wynik : integer;

begin
  write('Podaj liczbe a: ');
  read(a);
  wynik := 0;
  for licznik := 1 to a do
  begin
    wynik := wynik+licznik;
    writeln('Teraz dodaje ', licznik);
  end;
  writeln('Suma liczb od 1 do ', a, ' wynisi ', wynik);
end.

var
  a, i : integer;
  pierwsza : boolean;

begin
  write('Podaj liczbe: ');
  read(a);
  pierwsza := true;
  for i := 2 to a-1 do 
    if a mod i = 0 then
      pierwsza := false;
  if pierwsza then 
    writeln('Podana liczba jest pierwsza.')
  else
    writeln('Podana liczba jest zlozona.');
end.

var
  a, i : integer;
  pierwsza : boolean;

begin
  repeat 
    write('Podaj liczbe: ');
    read(a);
  until a>0;
  pierwsza := true;
  if a=1 then pierwsza := false;
  i := 2;
  while i*i<=a do begin
    if a mod i = 0 then
      pierwsza := false;
    i := i+1;
  end;
  if pierwsza then 
    writeln('Podana liczba jest pierwsza.')
  else
    writeln('Podana liczba jest zlozona.');
end.

Tablice

var
  a, b : integer;
  tablica : array [1..100] of integer;

begin
  for a := 1 to 100 do
    tablica[a] := a;
  for a := 2 to 99 do
    tablica[a] := tablica[a+1]-tablica[a-1];
  b := 0;
  for a := 1 to 100 do
    b := b + tablica[a];
  writeln(b);
end.