Co bylo na wykladzie ?
WPROWADZENIE
Trudnosc obliczeniowa -- od rozumienia empirycznego do modelu
matematycznego.
Powszechnosc problemow trudnych obliczeniowo "w przyrodzie".
W miare przyspieszania dzialania komputerow znaczenie szybkich
algorytmow rosnie -- nie maleje.
Paradokslana natura pojecia zlozonosci: nadmiar struktury (skomplikowanie)
lub przeciwnie -- jej brak (losowosc).
Podstatowe pojecia: problemy decyzyjne,
zlozonosc czasowa i pamieciowa maszyny Turinga, zlozonosc problemu decyzyjnego.
Twierdzenie Sipsera
o tym, ze maszyne Turinga dzialajaca w pamieci
ograniczonej przez funkcje liczbowa S(n) mozna
symulowac maszyna dzialajaca
w tej samej pamieci, ktora ponadto zatrzymuje sie dla kazdych danych.
MASZYNA UNIWERSALNA I KONSTRUKCJE PRZEKATNIOWE
Przypomnienie: uniwersalna maszyna Turinga, nierozstrzygalnosc jezyka
przekatniowego i w konsekwencji problemu stopu.
Twierdzenie o hierarchii pamieciowej: jesli S_2 jest funkcja pamieciowo
konstruowalna niemniejsza od log n
i lim sup S_2 (n) / S_1 (n) jest nieskonczonosc, to istnieje
jezyk akceptowany
w pamieci S_2 (n), ale nie w pamieci S_1 (n).
Analogiczne twierdzenie zachodzi dla zlozonosci czasowej.
CZAS I PRZESTRZEN JAKO MIARY ZLOZONOSCI
Zaleznosc pomiedzy pamieciowa i czasowa zlozonoscia problemu,
hipotezy otwarte.
``Czy z faktu, ze w ogolnosci algorytm uzywa wykladniczo wiecej
czasu niz pamieci, wynika, ze
zlozonosc pamieciowa problemu jest zawsze logartymicznie mniejsza od czasowej ?''
(Nie wiemy.)
Podstawowe klasy deterministycznej zlozonosci obliczeniowej: L, P, PSPACE, EXPTIME.
OBLICZENIE JAKO GRA -- ALTERNACJA
Obliczenie jako gra, w ktorej "protagonista" chce wykazac,
ze w chwili t, w komorce
o numerze i
znajduje sie symbol A (byc moze stan).
Pojecie alternujacej maszyny Turinga, alternujace klasy zlozonosci.
Twierdzenie (Chandra-Kozen-Stockmeyer)
-
Dla funkcji f co najmniej
liniowej
i konstruowalnej,
- ATIME (f(n)) zawarte w DSPACE (f(n)) zawarte w ATIME (f(n)^2 )
- DTIME (f(n)) = ASPACE (log f(n)).
Pierwsza czesc dowodu: "alternowanie".
Druga czesc dowodu: determinizowanie maszyn alternujacych poprzez przeszukiwanie
grafu konfiguracji, dwie metody - ``trade off'' oszczednosci czasu lub pamieci.
OBWODY LOGICZNE
Obwody logiczne - niejednorodny model obliczen (dla kazdego n, obwod C_n
rozwiazuje problem
ograniczony do wejsc dlugosci n).
Uwaga: prosty rachunek pokazuje, ze wiekszosc funkcji wymaga obwodow
o wykladniczym rozmiarze, ale
nie sa znane *przyklady* takich funkcji.
Ograniczamy rozwazania do sytuacji,
gdy rozmiar C_n jest wielomianowy wzgledem n: klasa P/poly.
Charakteryzacja: problem decyzyjny jest rozwiazywalny w czasie wielomianowym (tzn. jest w P)
wtedy i tylko wtedy, gdy jest rozpozanwany przez ciag obwodow C_n rozmiaru
wielomianowego,
ktory to ciag mozna wygenerowac w pamieci logarytmicznej.
Definiowanie jezyka L poprzez relacje R(x,y), "y jest swiadkiem dla x"
--- prawdziwym gdy R(x,y) <==> L(x),
--- "obrony" gdy R(x,y), "oskarzenia", gdy nie R(x,y).
Klasy zlozonosci definiowalne przez relacje: NP (swiadkowie "obrony" tylko
prawdziwi),
BPP (co najmniej 3/4 prawdziwych swiadkow ktoregokolwiek rodzaju).
Twierdzenie o sile obwodow logicznych:
- BPP zawiera sie w P/poly
(a wiec, derandomizacja, ale niejednorodna).
W dowodzie - Lemat "o demokracji".
REDUKCJE POMIEDZY PROBLEMAMI -- ZUPELNOSC
Jeszcze o rozwiazywaniu problemow zadanych przez relacje, przyklady.
Algorytm wielomianowy
odrozniajacy liczby pierwsze od zlozonych *nie*
implikuje algorytmu
znajdujacego dzielnik,
natomiast jakikolwiek algorytm rozstrzygajacy egzystencjalnie
problem SAT
mozna poprawic do algorytmu znajdujacego wartosciowanie.
Redukcje funkcyjne - w sensie Karpa (obliczalne w pamieci logarytmicznej)
i w sensie Levina (transformujace rowniez swiadkow - w obie strony).
Maszyny z wyroczniami i redukcje w sensie Turinga.
Problemy zupelne. NP-zupelnosc (w sensie Levina) problemu spelnialnosci
obwodow logicznych.
Dalsze redukcje: NP-zupelnosc (w sensie Levina) problemu spelnialnosci
formul rachunku zdan,
formul w postaci CNF
(koniunkcja alternatyw) i 3-CNF, czyli Twierdzenie Cooka.
Redukcja w sensie Turinga problemu funkcyjnego Search (R) do problemu
egzystencjalnego L(R), o ile tylko relacja R jest wielomianowa, a L(R)
jest
problemem zupelnym w sensie Karpa.
Problem Levina: gdyby P=NP mialo dowod niekonstruktywny --
konstrukcja semi-algorytmu, ktory rozwiazuje w czasie wielomianowym
problem SAT (w przypadkach pozytywnych), o ile tylko istnieje jakis
(byc moze nieznany) algorytm o tej wlasnosci.
OGRANICZENIA DOLNE DLA OBWODOW MONOTONICZNYCH
Hipoteza, ze istnieja jezyki NP, ktorych nie mozna rozpoznawac
ciagami obwodow
wielomianowego rozmiaru jest silniejsza niz P=/=NP.
Twierdzenie Razborowa . Jezyka CLIQUE
nie mozna rozpoznawac zadnym
ciagiem wielomianowych obwodow monotonicznych.
Notatki
(napisal Rafal Wojtczuk).
OGRANICZENIA DOLNE DLA OBWODOW LOGICZNYCH
Twierdzenie (Furst, Saxe, Sipser) .
Jezyka (regularnego) PARITY, zlozonego ze slow 0-1,
gdzie 1 wystepuje parzysta liczbe
razy, nie mozna rozpoznac przy pomocy ciagu obwodow
logicznych o wielomianowym rozmiarze
i stalej glebokosci.
Twierdzenie to jest jednym z najsilniejszych
dolnych ograniczen,
jakie pokazano do tej pory w teorii zlozonosci.
Dowod przez indukcje na (hipotetyczna)
glebokosc obwodu.
Dla glebokosci 2 jest to latwe cwiczenie.
Trudnym krokiem dowodu
jest lemat kombinatoryczny,
ang. Switching Lemma , stwierdzajacy,
ze
glebokosc obwodu mozna zmniejszyc dokonujac podstawienia
wartosci
logicznych na niektore
zmienne, a nastepnie "przestawiajac" dwa
dolne poziomy,
przy czym wzrost liczby bramek jest asymptotycznie
tylko wielomianowy.
Ciag dalszy nastapi.